10 lat pasów kwietnych: Wywiad z plantatorem buraka cukrowego

W Dziale ds. Cukru w firmie Südzucker, promowanie bioróżnorodności jest jednym z obszarów, na którym skupiamy swoją uwagę w ramach naszej strategii zrównoważonego rozwoju. W tym celu współpracujemy z plantatorami, promując bioróżnorodność ekosystemów. Jednym z przykładów naszych działań są pasy kwietne, od 2014 roku sadzone na obrzeżach naszych pól buraków cukrowych. W tym roku świętujemy rocznicę: 10 lat pasów kwietnych w Südzucker! Rozmawialiśmy z plantatorem, który jest zaangażowany w ten projekt od samego początku.

Pochodzący z Saulheim w Niemczech Thomas Kolb jest plantatorem w piątym pokoleniu, który na konwencjonalnej farmie uprawia zboże (jęczmień, pszenicę), winorośle, lucernę, a na około 45 hektarach buraki cukrowe. Aby przeprowadzić wywiad z panem Kolbem, jedziemy na skraj pola, a naszym oczom ukazuje się imponujący widok: Pasy kwietne na pierwszym planie, pola buraków jak okiem sięgnąć, a na horyzoncie turbiny wiatrowe. Stojąc tak blisko pasów kwietnych można zobaczyć i usłyszeć, jak wiele dzieje się między nimi – roi się tu od pszczół i motyli.

Südzucker: Panie Kolb, był Pan pionierem od samego początku – co wtedy motywowało Pana do sadzenia pasów kwietnych?

Thomas Kolb: Chęć promowania bioróżnorodności. Ale przede wszystkim miałem na celu działania w zakresie public relations i zwrócenie uwagi na fakt, że poza uprawą roślin, musimy także myśleć o tym, co możemy osiągnąć w przyszłości w harmonii z naturą.

Südzucker: I wtedy zasadził Pan pasy kwietne – jakie były reakcje?

Thomas Kolb: Reakcje były zarówno pozytywne, jak i negatywne. Wielu ludzi wielokrotnie powtarza nam, że pasy kwietne są piękne. Zwłaszcza często tędy przejeżdżający rowerzyści. Ale spotkałem się też z negatywnymi reakcjami, na przykład gdy nasze działania objaśniające były nazywane „maszynką do dotacji z UE” – są też takie opinie. Na razie miejscowi plantatorzy nie spieszą się z komentarzami.

Südzucker: Jakie zmiany Pan widzi, spacerując po swoich pasach kwietnych i polach?

Thomas Kolb: Widzę, że populacja owadów jest znacznie większa i że występują też gatunki owadów, których wcześniej nie można było spotkać. Mamy też dużo więcej ptaków, na przykład bażantów i kuropatw. Od czasu do czasu w pasach kwietnych można również zauważyć gniazda – w tym, na przykład, skowronków.

Südzucker: Jak Pan myśli, jaka jest najważniejsza funkcja pasów kwietnych?

Thomas Kolb: Wspieranie różnorodności owadów, bioróżnorodności i promowanie świadomości w społeczeństwie. Ponadto, oczywiście, korzyści dla dzikich zwierząt: kuropatwy mają teraz kolejne miejsce, w którym mogą się schować, a od czasu do czasu widzimy również zające szaraki i jelonki.

Südzucker: Czy przez te 10 lat powierzchnia pasów kwietnych zmieniła się?

Thomas Kolb: Zawsze mam pasy kwietne o względnie takiej samej powierzchni. Co roku zamawiam taką samą ilość nasion. Oczywiście siew zależy między innymi od możliwości i pogody. Oczywiście to, co widzimy dzisiaj, to optymalny przypadek.

Südzucker: Czego Pan sobie życzy na przyszłość w kwestii bioróżnorodności?

Thomas Kolb: Naprawdę chciałbym, aby do programu dołączyło jeszcze więcej gospodarstw i aby nasza sieć kontaktów znacznie się rozrosła. Znacznie lepiej byłoby działać na rzecz dzikich zwierząt i owadów, gdybyśmy mogli tworzyć struktury kontaktów o dużej sile oddziaływania. To jest moje życzenie na przyszłość.

Südzucker: Jak można to osiągnąć?

Thomas Kolb: Ten temat jest zawsze trochę zaniedbywany i należy poświęcić mu więcej uwagi. Wielu plantatorów już teraz ma obawy z powodu kosztów nasion, a także konieczności włożenia wysiłku i utraty części swojego areału. Myślę, że stowarzyszenia i firma Südzucker mogłyby jeszcze bardziej bezpośrednio promować możliwość zamawiania bezpłatnych nasion do pasów kwietnych za pośrednictwem portalu surowców Südzucker.

Südzucker: Jakie są sposoby jeszcze szerszego promowania bioróżnorodności?

Thomas Kolb: Oprócz finansowania zakupów nasion do pasów kwietnych, można również wypłacić dotacje za pracę związaną z nimi lub za areał utracony wskutek ich utworzenia. Ostatecznie musimy wziąć pod uwagę, że to nasz biznes i po prostu poprawić jego atrakcyjność finansową. Musimy również usiąść do rozmów z politykami i zastanowić się, w jaki sposób połączyć możliwości finansowania, na przykład jednorocznych pasów kwietnych.

Südzucker: Pana praktyczna porada: jakiej rady udzieliłby Pan komuś, kto rozważa posadzenie pasów kwietnych?

Thomas Kolb: Przygotowanie terenu zawsze powinno być takie samo jak w przypadku normalnych upraw. Ważne jest, aby nie korzystać z terenów porośniętych ostem lub mocno zachwaszczonych. Dodałbym, że – jak widać tutaj na skraju mojego pola – należy zachować szerokość najmniej 5-6 metrów.

Südzucker: 10 lat pasów kwietnych – Pana wnioski?

Thomas Kolb: Uważam, że w ciągu ostatnich kilku lat wiele zrobiono w obszarze publicznym, a działania w zakresie public relations przynoszą efekty. Nadal jednak należy zwiększać świadomość społeczeństwa w tej kwestii.

Dziękujemy Thomasowi Kolbowi za wywiad, gościnę i zaangażowanie na rzecz bioróżnorodności.

Program pasów kwietnych Südzucker w skrócie

Od 2014 roku co roku dostarczamy naszym plantatorom buraka cukrowego bezpłatną mieszankę kwietną, opracowaną specjalnie dla ich pól buraków cukrowych, którą mogą stosować do stworzenia łąk kwietnych wokół swoich pól buraków cukrowych. Do naszej mieszanki kwietnej dobraliśmy różne gatunki roślin o zróżnicowanych okresach kwitnienia, aby zapewnić jak najdłuższy okres kwitnienia i przyciągnąć różne gatunki owadów.

W ostatnich latach stale rośnie całkowita liczba pasów kwietnych we wszystkich krajach, w których Südzucker uprawia buraki cukrowe (Niemcy, Francja, Belgia i Polska). Nasi plantatorzy zasadzili około 2600 pasów kwietnych.

Liczba pasków kwiatowych od 2014 r.

Współpraca z naukowcami, plantatorami i konsumentami

Oprócz realizacji naszego programu pasów kwietnych, nawiązaliśmy długoterminową współpracę z Instytutem Agroekologii i Bioróżnorodności w Mannheim (IFAB). Jej celem jest zrozumienie wpływu pasów kwietnych na bioróżnorodność. Kluczowym ustaleniem jest znaczny (o 500%) wzrost biomasy owadów zapylających i pożytecznych w pasach kwietnych w porównaniu z obszarem kontrolnym (patrz badanie IFAB 2023).

Stawiając kolejny krok na drodze ku bioróżnorodności, Dział ds. Cukru firmy Südzucker stworzył „Südzucker Biodiversity Alliance” – sojusz pomiędzy naszymi rolnikami, Südzucker i zainteresowanymi klientami przemysłowymi, aby wspólnie działać na rzecz bioróżnorodności. Wspólnie z IFAB opracowaliśmy i skonsultowaliśmy z wybranymi plantatorami katalog działań na rzecz bioróżnorodności, z którego uczestniczący plantatorzy mogą wybrać działania do wdrożenia w swoich gospodarstwach. Postępy i wyniki służą również z podstawę do przyszłego doskonalenia i są etapami zgłaszane przez plantatorów w przejrzysty sposób. Za swoje wysiłki uczestniczący plantatorzy otrzymują prowizję dodaną do standardowej ceny buraka w ramach dwustronnej umowy.

Oferta jest skierowania nie tylko do plantatorów. Do dołączenia do inicjatywy Südzucker Biodiversity Alliance zapraszamy również klientów, którzy dzięki temu otrzymają dostęp do danych, informacji ogólnych, materiałów marketingowych i wielu innych do celów własnej komunikacji w zakresie marki oraz produktów.