Wyzwanie dla plantatorów buraków i przemysłu cukrowniczego: Südzucker łączy siły w walce z SBR

Wkrótce rozpocznie się siew buraków cukrowych na kolejną kampanię. Plantatorzy buraków cukrowych mierzą się obecnie z wieloma wyzwaniami. Wycofywanie ze sprzedaży kolejnych środków ochrony roślin, rosnące wymagania i ograniczenia polityczne oraz coraz większa liczba problemów w rolnictwie to tylko niektóre z nich. Szczególnie niepokojące jest rozprzestrzenianie się syndromu niskiej zawartości cukru (SBR) – choroby, która negatywnie wpływa na jakość i plony buraków, zwłaszcza w kwestii zawartości cukru. SBR nadal rozprzestrzeniał się w 2023, roku szczególnie w południowych Niemczech. Jesienią ubiegłego roku firma Südzucker została członkiem grupy roboczej, której celem jest szybkie i skuteczne zapobieganie i zwalczanie SBR, mając na uwadze rozpoczynający się wkrótce nowy sezon uprawy buraków cukrowych.

Czym jest Syndrome Basses Richesses (SBR)?

SBR to infekcja bakteryjna przenoszona na buraki cukrowe przez cykady. Występują dwa rodzaje SBR (proteobakteria SBR i candidatus phytoplasma solani). Wariant candidatus phytoplasma solani jest już znany z upraw ziemniaków pod nazwą „stołbur”. Burak cukrowy zainfekowany bakterią stołbur ma więdnące, obumierające liście, a jego korzeń staje się gumowaty (kauczukowy burak). W ekstremalnych warunkach dochodzi do gnicia i wypadnia całych roslin. Burak cukrowy zaatakowany przez proteobakterie cechuje się niską zawartością cukru, żółtymi liśćmi i brązowymi wiązkami przewodzącymi. Oba patogeny miały negatywny wpływ na plony i jakość buraków w 2023 roku.

Za przenoszenie choroby odpowiada cykada trzcinowa. Uważa się, że dotarła do Niemiec i Szwajcarii z Francji. Pierwotnym habitatem tych owadów są trzciny na bagnach i terenach podmokłych; naturalną rośliną żywicielską jest trzcina. Cykady korzystają z cieplejszych temperatur w Niemczech spowodowanych zmianami klimatycznymi. Jako roślinę żywicielską wybrały sobie buraka cukrowego. Oprócz Niemiec choroba SBR dotarła również do innych krajów europejskich i nadal się rozprzestrzenia.

Firma Südzucker, związki plantatorów i wiele innych instytucji badawczych od kilku lat prowadzą intensywne badania nad możliwościami kontroli tej choroby. Aby jeszcze bardziej przyspieszyć badania i zwiększyć ich efektywność, w październiku 2023 roku firma Südzucker utworzyła grupę roboczą ds. SBR pod egidą Rady Naukowej ds. Doświadczeń i Doradztwa w Zakresie Upraw Buraka Cukrowego w Południowych Niemczech. Grupa robocza koordynuje kwestie związane z badaniami i próbami oraz usprawnia procesy pozyskiwania niezbędnego finansowania. Ważną funkcją grupy roboczej jest nawiązywanie kontaktów z kluczowymi podmiotami, takimi jak Instytut Juliusa Kühna, uniwersytety, ministerstwa, podmioty działające w branży hodowli i ochrony roślin.

Ustanowienie w 2023 roku regionów wzorcowych dotkniętych SBR stanowiło ważny krok w kierunku praktycznego wykorzystania wyników badań. W regionach tych wyniki badań zostaną w praktyce przetestowane na dużą skalę. Ich celem będzie zmniejszenie populacji cykady na wybranych obszarach i opracowanie praktycznych środków zaradczych. Regiony wzorcowe znajdują się w południowych Niemczech i są w różnym stopniu dotknięte dwoma odmianami SBR.

Ważnym elementem kontroli SBR jest stosowanie odmian tolerancyjnych na SBR, mających pozytywny wpływ na zawartość cukru i plony. Analizy badań odmian pod kątem SBR z roku zbioru 2023 wykazały, że odmiany tolerancyjnych SBR dały najlepsze wyniki zbiorów, przynajmniej w przypadku patogenów proteobakterii.

Dr Georg Vierling
Dyrektor, Kierownik ds. Upraw Buraka i Nowych roślin, Südzucker AG

Pogarszająca się sytuacja związana z SBR w ubiegłym roku skłoniła nas do powołania Grupy Roboczej ds. SBR jako uzupełnienia naszych własnych badań. Chcemy połączyć i przyspieszyć wszystkie działania związane z walką z SBR. Mamy nadzieję, że poczynimy znaczne postępy w zwalczaniu SBR w tych regionach. Ustalenia z naszych regionów wzorcowych są szczególnie ważne dla naszych plantatorów, z którymi jesteśmy w ścisłym kontakcie. Mamy nadzieję, że w tym roku, przy użyciu odpowiednich środków, osiągniemy pierwsze sukcesy w zwalczaniu SBR.

Głębsza orka (20 cm i więcej) dała lepsze wyniki w mechanicznej redukcji nimf cykady niż orka płytsza. Kolejne uprawy również mają do odegrania ważną rolę: w próbach kukurydza lub ugór zamiast pszenicy ozimej jako kolejna uprawa po buraku cukrowym były w stanie znacznie obniżyć liczebność nimf.

Obejmują one testy substancji stymulujących mechanizmy obronne buraka cukrowego. Ich skuteczność należy teraz potwierdzić w badaniach terenowych. W laboratorium i na polu odstraszanie cykad za pomocą repelentów również przyniosło pozytywne efekty. Nadzieję daje także identyfikacja naturalnych wrogów zarówno nimf, jak i dorosłych osobników, lub stosowanie środków ochrony roślin do bezpośredniego zwalczania.

Plantatorzy buraków spodziewają się dalszego rozprzestrzeniania się choroby, ale również oni mogą wnieść znaczący wkład w walkę z SBR. Mogą wspierać pracę grupy roboczej, dzieląc się swoimi praktycznymi obserwacjami. Firma Südzucker wezwała swoich plantatorów do zgłaszania wszelkich zauważonych nietypowych zdarzeń do Działu Surowcowego Südzucker.

Grupa robocza wspiera tworzenie sieci kontaktów na wszystkich poziomach – od rolników po producentów nasion i naukowców – zachęcając ich do łączenia zasobów. Praca grupy roboczej ds. SBR znacząco przyczynia się do minimalizacji szkód ponoszonych przez rolników. Firma Südzucker wciąż prowadzi intensywne działania w celu zaradzenia temu problemowi. Jesteśmy przekonani, że rozwiązanie znajdziemy w perspektywie średnioterminowej.